معضلی قابل تأمل که با توجه به ایجاد دامنه گستردهای از پیامدها شامل ناهماهنگی با کالبد ساختاری کلی، تراکم جمعیت و فقدان امکانات و خدمات، کاهش توان اقتصادی و کیفیت زندگی، بروز مشکلات زیستمحیطی، دشواری در دسترسیها و ترددها، ایجاد نابرابریهای بصری و معماری، نیاز به انجام اقدامات راهبردی در راستای رفع و بهبود شرایط فرسودگی و فشردگی دارد. اقداماتی که فرایند رشد و توسعه ابنیه را در تجدید کالبد و سازه، پوشش میدهد.
این میان، افول کیفیت اجتماعی وفر هنگی در محدوده دارای بافت فرسوده نیز از دیگر پیامدهای پیچیده این معضل است که ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی بر شدت آن میافزاید. در واقع، توسعه فرسودگی در محلههایی که بار هویتی دارند مانند محلههای امامزاده عبدالله(ع)، مهراباد و شهید دستغیب باعث تنزل رتبه و مطلوبیت اجتماعی و افزایش مهاجرت افراد بومی میشود که این موضوع، خود زمینهساز ظهور انواع آسیبهای اجتماعی است. ناهنجاریهایی که با تبدیل به هنجارهای منفی، رفاه و امنیت محدوده دارای بافت فرسوده را به مخاطره میاندازد و حس تعلق خاطر (پایداری اجتماعی) و هویت جمعی در حالت نزولی و رکود قرار میدهد.
در این مرحله است که محدوده جغرافیایی مورد بحث، به محیطی ناکارآمد و آسیبپذیر از نظر فرهنگی تبدیل میشود و قابلیتها و توانمندیهای ارزشی خود را از دست میدهد. قابلیتها و توانمندیهایی که تضمینکننده حیات و نشاط در ساختار یک محدوده یا محله هستند و با آنها میتوان ضمن جذب مشارکتهای شهروندی در همه زمینهها از مسائل شهری گرفته تا فراخوانهای هنری، به توسعه پایدار و سرمایه اجتماعی دست یافت. برای گریز از شرایط تراکم بافتهای فرسوده باید به بازآفرینی، بازسازی و بهسازی در ابعاد کالبدی و اجتماعی پرداخت تا چالش افزایش نقاط بیدفاع شهری که مامنی برای تولید آسیبها هستند، از بین برود. ارزیابی صدور کاربریهای مناسب برای واحدهای شهری و محلی، ارائه تسهیلات تشویقی افزوده و بازنگری در قوانین شهرسازی و معاصرسازی میتواند تا حدود زیادی، راهگشا باشد.
چراکه منطقه ۹ تهران با داشتن هزارو ۹۷۴ هکتار مساحت کلی، ۱۱ هزار و ۳۸۲ پلاک فرسوده را در خود جای داده است که این رقم با توجه به رشد کالبدی و سازه ای شهر در حال تغییر است. یعنی از سویی هم روند نوسازی و بازآفرینی به تفکیک نواحی و محله ها در حال انجام است و هم به طور طبیعی با گذشت زمان بر تعداد واحدها و پلاک های فرسوده افزوده می شود.
نظر شما